07:45 19/05/2025
Để nâng cao ý thức và trách nhiệm của các ngành, các cấp cùng toàn thể cộng đồng dân cư trong việc bảo vệ nguồn tài nguyên khoáng sản cát sông quý giá chưa được khai thác trên địa bàn huyện, đồng thời thúc đẩy sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa các ngành và địa phương trong quản lý, bảo vệ và định hướng khai thác một cách hợp lý, tiết kiệm và hiệu quả, ngày 06/5/2025, Phó Chủ tịch UBND huyện Chợ Mới – Lê Trần Minh Hiếu đã chính thức ký ban hành Kế hoạch số 77. Đây là bước đi quyết liệt nhằm bảo vệ và quản lý các khu vực có khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn huyện trong năm 2025.![]() |
Kế hoạch xác định rõ: huyện Chợ Mới hiện có 06 khu vực trọng điểm được quy hoạch để thăm dò và khai thác khoáng sản với diện tích rộng hơn 2.200 ha, sở hữu trữ lượng lên tới hơn 55 triệu m³.
Hiện nay, huyện Chợ Mới đã cấp phép cho 02 tổ chức khai thác khoáng sản cát sông, cùng với 01 tổ chức được phép thực hiện nạo vét, chỉnh trị dòng chảy để thu hồi khoáng sản tại 3 khu vực trọng điểm, với tổng diện tích lên đến 177,6 ha và trữ lượng ấn tượng gần 7,7 triệu m³. Đây là những bước tiến quan trọng nhằm khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên quý giá này.
Bên cạnh đó, theo Quyết định số 761 ngày 05/4/2018 của UBND tỉnh An Giang, huyện Chợ Mới cũng xác định rõ 3 khu vực cấm hoạt động khoáng sản cần được bảo vệ nghiêm ngặt với tổng diện tích 5,4 ha, bao gồm bờ sông ấp Long Bình; bờ sông ấp Hòa Thượng (xã Kiến An, diện tích 0,4 ha); và ấp Long Thạnh 1, 2, Long Hưng (xã Long Giang, diện tích 5 ha).
Ngoài ra, trên địa bàn còn tồn tại nhiều khu vực có khoáng sản cát sông chưa nằm trong quy hoạch thăm dò, khai thác theo Quyết định số 143 ngày 11/01/2017 của UBND tỉnh, trải dài dọc theo các dòng sông Tiền, Hậu và Vàm Nao, thuộc nhiều xã và thị trấn như Kiến An, Long Điền A, Mỹ Hội Đông, Nhơn Mỹ, Long Giang, và Mỹ Luông.
Trước thực trạng đó, UBND huyện đã giao cho Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp chặt chẽ cùng Phòng Tài nguyên và Môi trường triển khai kế hoạch quản lý toàn diện nguồn tài nguyên khoáng sản cát sông chưa khai thác. Các hoạt động trọng tâm bao gồm:
Truyền đạt kế hoạch đến Đoàn kiểm tra liên ngành cấp huyện cũng như UBND các xã, thị trấn để đồng loạt thực hiện.
Phổ biến văn bản pháp luật về khoáng sản đến cán bộ, công chức cấp xã và các doanh nghiệp hoạt động khai thác nhằm nâng cao ý thức chấp hành.
Thường xuyên giám sát, theo dõi tình hình bảo vệ tài nguyên cát sông, kịp thời báo cáo và tham mưu UBND huyện xử lý những khó khăn, vướng mắc phát sinh.
Tăng cường kiểm tra đột xuất tại các khu vực có khoáng sản cát sông chưa khai thác, đồng thời giám sát nghiêm ngặt các đơn vị được cấp phép khai thác.
Phối hợp với Tổ giám sát cộng đồng nơi thực hiện các dự án khai thác và nạo vét khoáng sản tổ chức giám sát hiện trạng bờ sông, phạm vi và số lượng phương tiện hoạt động, đồng thời tổng hợp báo cáo hàng tuần gửi về UBND huyện.
Tổng hợp, báo cáo kết quả kiểm tra định kỳ và đột xuất, đồng thời dự trù kinh phí để đảm bảo kế hoạch được thực hiện hiệu quả và bền vững.
Đội Thuế liên huyện Chợ Mới – Phú Tân đang đẩy mạnh công tác kiểm tra, xử lý triệt để các hành vi trốn thuế, không xuất hóa đơn liên quan đến khai thác, vận chuyển, kinh doanh và san lấp bằng vật liệu cát sông. Theo sát hướng dẫn của Chi cục Thuế khu vực XIX, đội thuế không chỉ kiểm tra mà còn tích cực hướng dẫn, đôn đốc các đơn vị khai thác khoáng sản thực hiện đầy đủ việc đăng ký, kê khai và nộp thuế theo đúng quy định pháp luật, góp phần tăng cường công bằng trong quản lý tài nguyên.
Trung tâm Văn hóa Thông tin - Thể thao và Truyền thanh trở thành cầu nối quan trọng trong công tác tuyên truyền về các quy định pháp luật liên quan đến khoáng sản. Qua các phương tiện thông tin đại chúng, trung tâm không ngừng nâng cao nhận thức cho cộng đồng, đặc biệt là các tổ chức được cấp phép khai thác, về tầm quan trọng của việc tuân thủ pháp luật. Đồng thời, trung tâm nhanh chóng phản ánh, đưa tin kịp thời những vụ việc vi phạm pháp luật về khai thác khoáng sản trái phép, vận chuyển, tập kết, kinh doanh hay tàng trữ khoáng sản không có nguồn gốc hợp pháp, tạo hiệu ứng mạnh mẽ trong dư luận.
Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn đóng vai trò then chốt trong việc truyền tải thông tin đến người dân về các quy định pháp luật liên quan đến khai thác khoáng sản. Họ tổ chức các buổi tuyên truyền giúp người dân hiểu rõ những khu vực cấm khai thác, đồng thời kêu gọi sự tham gia tích cực của cộng đồng trong việc bảo vệ khoáng sản chưa khai thác. Đặc biệt, các xã, thị trấn củng cố và chỉ đạo Tổ kiểm tra liên ngành cấp xã thường xuyên giám sát, phát hiện và đề xuất xử lý nhanh chóng các hoạt động khai thác, mua bán khoáng sản cát sông trái phép.
Song song đó, theo chức năng và nhiệm vụ, các địa phương sẽ thành lập Tổ giám sát cộng đồng - một “mắt thần” tại địa phương, bao gồm: Tổ trưởng là lãnh đạo UBND xã, Tổ phó là Trưởng ban Nhân dân ấp, và các thành viên là người dân trong khu vực dự án khai thác. Tổ giám sát sẽ tập trung theo dõi sát sao thời gian hoạt động, phạm vi và số lượng phương tiện khai thác được phép, cũng như giám sát tình trạng sạt lở đất bờ sông và tiếp nhận các kiến nghị, phản ánh của nhân dân liên quan đến hoạt động dự án.
Sau khi thành lập, Tổ giám sát cộng đồng sẽ xây dựng kế hoạch cụ thể để triển khai nhiệm vụ hiệu quả, đồng thời hàng tuần, vào ngày thứ Sáu, tổ sẽ báo cáo kết quả giám sát về UBND huyện qua Phòng Nông nghiệp và Môi trường để tổng hợp và xử lý kịp thời.
Đối với những địa bàn thường xuyên có phương tiện khai thác cát sông trái quy định pháp luật vào ban đêm, ngày nghỉ hoặc giáp ranh địa giới hành chính nhiều xã, phường, thị trấn, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã phải khẩn trương xây dựng Quy chế phối hợp chặt chẽ giữa các địa phương, đồng thời triển khai ngay kế hoạch bố trí lực lượng và phương tiện giám sát 24/7, nhằm phát hiện và ngăn chặn kịp thời mọi hành vi vi phạm.
Khi phát hiện phương tiện khai thác trái phép, các địa phương không được phép xem nhẹ ranh giới hành chính mà phải phối hợp hỗ trợ lẫn nhau, dù là xã, phường, thị trấn hay huyện, thị xã, thành phố. Trường hợp vượt quá khả năng xử lý, Chủ tịch UBND xã phải kịp thời đề nghị Chủ tịch UBND cấp huyện chỉ đạo Đoàn kiểm tra liên ngành vào cuộc, nhằm giải quyết triệt để và đảm bảo trách nhiệm toàn diện trước cấp trên.
Song song đó, các xã, phường cần tiến hành điều tra, thống kê toàn diện các phương tiện bơm hút cát tự hành đang hoạt động trên địa bàn, yêu cầu chủ phương tiện ký cam kết không khai thác cát sông trái phép, đồng thời vận động tháo bỏ đầu hút cát đối với những phương tiện vẫn còn gắn thiết bị này.
Việc công khai, minh bạch cũng được đẩy mạnh: Chủ tịch UBND xã phối hợp cùng các đơn vị được cấp phép khai thác, nạo vét tổ chức họp dân để công khai giấy phép khai thác, đồng thời truyền tải thông tin rộng rãi qua Đài truyền thanh xã và niêm yết công khai tại trụ sở UBND. Điều này nhằm nâng cao ý thức giám sát của người dân và đảm bảo sự minh bạch trong hoạt động khai thác khoáng sản.
Trong quá trình triển khai, mọi khó khăn, vướng mắc cần được báo cáo kịp thời về Phòng Nông nghiệp và Môi trường để được hỗ trợ xử lý hiệu quả. Nếu không phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời các hành vi khai thác trái phép, Chủ tịch UBND các xã, thị trấn sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước UBND huyện.
Về phía Công an các xã, thị trấn phối hợp chặt chẽ với các ban ngành huyện và UBND cấp xã, nhằm ngăn chặn và xử lý nghiêm minh các hành vi khai thác, vận chuyển, kinh doanh, tàng trữ khoáng sản không rõ nguồn gốc. Đảm bảo an ninh trật tự, phòng chống tội phạm trong lĩnh vực khoáng sản, đồng thời là đầu mối trong việc lập hồ sơ và xử lý các vi phạm. Nếu không hoàn thành nhiệm vụ, Trưởng Công an cấp xã, thị trấn sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và UBND huyện.
Ngoài ra, các chủ đầu tư, đơn vị được cấp phép thu hồi khoáng sản và nhà thầu thi công công trình phải nghiêm túc thực hiện đầy đủ các nội dung theo Công văn số 772 ngày 14/3/2024 của Sở Tài nguyên và Môi trường, đặc biệt là các thủ tục bắt buộc trước khi tiến hành khai thác tại các khu mỏ phục vụ nguồn cát cho công trình cao tốc theo cơ chế đặc thù./.
Kiều Tiên LG